آخرین روزهای ماه رمضان بر خلاف روزهای آغازین که شادی، بهجت، سرور و طراوتی به انسان می بخشید، هاله ای از حزن و اندوه بر دل انسان می نشاند. بوی هجران این ماه عزیز و سرشار از خیر و نور و برکت به مشام می رسد. روزهای آخر ماه مبارک، روزهای دغدغه، دلهره و اضطراب است. مؤمن نگران است که این ماه تمام شود و او توشه ای برنداشته باشد و به آنچه قرار بود از رهگذر ماه رمضان نائل شود، دست نیافته باشد.  

ابتلائات مال اهل ایمان است و هر چه مراتب ایمان شخص بالا رود، ابتلائاتش هم بیشتر می‌شود. می‌گویند شخصی الاغی داشت و از قضا همین که او نمازخوان شد، الاغش مرد. ناچار او الاغ دیگری خرید و به طویله برد که ببندد. الاغ به او لگدی زد. او هم به الاغ گفت: اگر از این کارها بکنی دو رکعت نماز هم برای تو می‌خوانم!   

هیچ ابتلائی، چه دنیایی و چه آخرتی، به مؤمن نمی رسد، الّا ضامنش خداست و خدا جبران می کند. افراد معدودی که خدا برای عبرت گرفتن دیگران، آنها را از بعضی نعمت های ظاهری محروم کرده است، در عوض چند چیز قیمتی مخفی در وجودشان به آنها داده است که دیگران از آن خبر ندارند.  

محور اصلی در نگرش و روش عرفانی حاج آقای دولابی، محبّت خدا و خوبان خدا بود و چنان اشخاص را شیفته ی جمال الهی و حسن و نیکویی پیامبر اکرم و اهل بیت کرامشان علیهم السّلام می کرد که به سهولت از دام جاذبه های دنیوی و حتّی اخروی می رهیدند و تمامی آرمان، تلاش و همّت ایشان بر تقرّب و وصال خدا و خوبان خدا متمرکز می شد.

همه ی کمالات در سه چیز نهفته است: اوّل تفقّه در دین، یعنی شناخت کامل و عمیق دین، دوم، شکیبایی در سختی ها و حوادثی که برای تکامل بشر پیش می آید و سوم، حساب و کتاب داشتن در امور معیشت و زندگی.

حضرت امام صادق علیه السلام خطاب به عنوان بصری در خصوص سه مورد حلم و بردباری فرمودند: نخست اینکه اگر کسی به تو گفت: اگر کلمه ای به من بگویی، ده جواب از من خواهی شنید؛ تو روحیه ات طوری باشد که به او بگویی: اگر تو ده تا هم بگویی، یک جواب  از من نخواهی شنید. دوم، اگر کسی به تو دشنام یا نسبت بدی داد، بگو: اگر تشخیص شما درست است و آنچه شما می گویید حقیقت دارد و من این گونه ام؛ از خدای متعال می خواهم به خاطر این زشتی ها و بدی ها مرا ببخشد؛ ولی اگر شما در گفتن این سخنان صداقت ندارید و من این گونه نیستم، از خدا می خواهم از شما درگذرد و سوم، اگر کسی تو را تهدید کرد که آبرویت را می برم، تو به او وعده ی خیراندیشی و مراعات حقوقش را بده.

۹۳/۰۵/۰۵

در برخی آیات قرآن (سوره ی ملک آیه ی ۱ و سوره ی یس آیه ی ۸۳) اشاره شده است که همه ی پدیده های عالم هستی ملکی دارند و ملکوتی. بنابراین کارهای انسان هم ملکی دارد و ملکوتی. در فضای دین، کارها به دو حوزه ی کارهای مجاز و غیر مجاز تقسیم می شود.ملکوت و باطن کارهای غیرمجاز، که به آنها معصیت گفته می شود، آتش، پلیدی و آلودگی هاست...

هرچه به ظهور و رجعت و قیامت نزدیک می شویم،  روزها بلندتر می شود نه به این معنا که بیست و چهار ساعت چهل و هشت ساعت شود بلکه کیفیت زمان طولانی و زمان روحی بلندتر می شود. یک زمان، زمان فیزیکی است که با ساعت اندازه گیری می کنیم؛ یک زمان، زمان روحی و روانی است که غیر این زمان است. مؤمن آهسته راه می رود و عجله ندارد. مؤمن نزدیک ظهور از حرکت می اُفتد.   

علی علیه السّلام معیار شناخت اسلام است و اگر امروز ما به عنوان یک مسلمان می خواهیم زندگی کنیم باید تبلور اسلام را در شخصیت علی علیه السّلام و تفسیر اسلام را در کلام علی علیه السّلام ببینیم و آن گونه مسلمان باشیم.

پیامبران به حکم عقل باید افرادی معصوم از خطا در تشخیص و خلاف در عمل باشند و حتی از روی سهو و نسیان هم سخن نادرست و کار ناشایسته‌ای از ایشان سر نزند؛ زیرا احتمال هر نوع لغزش و خطا اطمینان و وثوق مردم به سخن آنها را خدشه‌دار می‌کند و در نتیجه هدف نبوت که تبعیت انسانها از پیام الهی است، نقض می‌شود.
دو گروه از موجودات، خلاف مشیت الهی عمل نمی‌کنند؛ دسته‌ی اول ملائکه، که با وجود قدرت، انگیزه‌ی گناه که شهوت و غضب است را ندارند؛ دسته‌ی دوم، حیوانات، که فاقد اراده آزادند و نمیتوانند مغایر مشیت الهی عمل کنند. امّا هیچ یک از این دو مدل برای اثبات امکانپذیری عصمت انبیاء که به عنوان یک انسان دارای شهوت وغضب و اراده و اختیارند، کارائی ندارد.